Bloed stroomt waar het thuishoort

“Oh, we dachten dat je gestopt was met werken, Jan Jacob. Maar we zien dat je nog steeds actief bent, dus we zijn een beetje in de war. Kun je het uitleggen?”

Berichten als deze heb ik het afgelopen jaar meerdere keren ontvangen, zowel persoonlijk als via anderen om mij heen. Blijkbaar dachten sommige mensen dat ik al mijn systemische activiteiten had stopgezet na het Shareposium op 1 en 2 april 2023.

Maar stoppen met werken betekent voor mij alleen dat ik gestopt ben met organiseren. En toen realiseerde ik me dat het begeleiden van opstellingen, het werken met groepen, en het verkennen van nieuwe systemische principes voor mij geen werk is.

Het is leven zelf.

Ik maak zelfs geen onderscheid meer tussen werken en vrij zijn, of het nu vakantie is, weekend, of hoe je het ook noemt. Als ik het gras aan het maaien ben in mijn weiland, moet ik net zo geconcentreerd zijn als bij het faciliteren van een opstelling. Het gaat allemaal gewoon over het leven.

Bert Hellinger schreef al lang geleden hoe vreemd het is om in termen van werk en vakantie te denken. Tijdens een van onze wandelingen, nadat hij gestopt was met seminars, vroeg ik hem: “Bert, hoe is het om niet meer te werken?” Hij antwoordde met zijn bekende glimlach: “Eigenlijk werk ik altijd.” Nu begin ik te begrijpen wat hij bedoelde.

Misschien is het tijd om het begrip ‘werk’ opnieuw te definiëren.

Voor mij, voor jou, voor ons, voor onze culturen. Als we het concept ‘werk’ gebruiken, creëren we ook – zonder het zo te benoemen – iets dat ‘niet-werk’ is. Dat betekent dat we een polariteit scheppen.

Maar hoe zinvol en behulpzaam is die polariteit? Wanneer in de geschiedenis ontstond deze polariteit? En waarop was het een antwoord?

In mijn geval beginnen de woorden ‘werk’ en daarmee de polariteit tussen ‘werk’ en ‘niet-werk’ vrijwel helemaal op te lossen.

Het organiseren, of beter gezegd mijn gevoel van verantwoordelijkheid tijdens het organiseren, was wat me stress gaf, nachtmerries bezorgde en me om vijf uur ‘s ochtends met demonen liet vechten. Deze manier van organiseren doe ik niet meer. Het resultaat is dat de stress verdwenen is en mijn creativiteit zelfs nog sterker is gaan stromen dan voorheen. Een nieuw boek over transitie is bijna klaar. Er is volop ruimte om naar de wereld te kijken door een systemische bril, te proberen te begrijpen wat er gebeurt en aan te voelen wat zinvol zou zijn om te doen.

Zolang ik mijn nieuwsgierigheid kan bevredigen, blijf ik doorgaan met activiteiten die sommige mensen misschien ‘werk’ noemen.

Welke activiteiten? Paragliden, bouwprojecten coördineren, ons weiland maaien om insecten en biodiversiteit te ondersteunen, systemische workshops en programma’s faciliteren, bij voorkeur samen met Dees, georganiseerd door Marloes in Transitionstudio of door anderen die ons uitnodigen, en het schrijven van blogs en boeken.

Nieuwsgierigheid houdt me levend en in beweging.

Meer nog, nieuwsgierigheid verandert mij. Mijn patronen veranderen, de manier waarop ik andere mensen ontmoet verandert, mijn angsten veranderen, mijn waarderingen veranderen.

En dat alles met veel toewijding en liefde. Liefde voor de wereld, liefde voor de natuur, liefde voor andere mensen.

Waar hoort jouw bloed thuis?

Laten we zien waar dit ons allemaal brengt en waar we elkaar misschien weer ontmoeten…

~ Jan Jacob

Foto credits: Photographer for Emana